Nhiều đêm, khi gió không chịu ngủ cứ thang lang luồn lách vào những cành cây khẳng khiu làm chúng phải kêu lên răng rắc, Kim trằn trọc. Những người trẻ đến từ một nước nhỏ xíu gần như không tên tuổi như cô không phải chỉ muốn "đừng bị người ta xem thường" mà còn làm sao để được người ta tôn trọng. Nhưng quả thật "vươn lên" là điều ai cũng muốn nhưng không phải cứ muốn là được như câu tục ngữ tự phỉnh mình "Vouloir c’est pouvoir" của dân Pháp. Học ở Oxford dù có cố gắng "lấy cần cù bù thông minh" hay "năng động – sáng tạo" kiểu gì thì so với sinh viên Anh, Mỹ hay các nước Châu Âu khác, Kim cũng chỉ là người đến từ một nước có nền giáo dục không được phát triển như ông trưởng khoa đã lo ngại. Những lúc phải nộp bài theo nhóm, bị chúng bạn tìm cách né tránh không cho cùng gia nhập, Kim vừa chán nản vừa phẫn nộ. Mấy đứa sinh viên nước ngoài – mà đa phần là dân châu Mỹ La Tinh và châu Á – đành tụ lại thành một nhóm "hợp chủng quốc". Và với vốn kiến thức rất "ô hợp", thường nhóm không bao giờ có được điểm cao và luôn nhận được những nhận xét rất khắc nghiệt của giáo sư. Một lần Kim ao ước: "Giá mà tụi sinh viên bản địa chịu "gánh" dùm mỗi nhóm một vài đứa nước ngoài thì điểm số mình không đến nỗi lẹt đẹt như vậy!". Fernando đã nổi giận phản đối: "Với ý nghĩ đó, tự em đã xếp mình vào hạng làm gánh nặng cho người khác. Nếu muốn được nhìn nhận, phải có lòng tự trọng chứ!". Lần đó cảm thấy bị "xúc phạm ghê gớm" Kim thề sẽ không bao giờ nhìn mặt Fernando nữa. Nhưng rồi cô chột dạ nhớ lại, ngày trước học Đại học ở Việt Nam, cô vẫn có thái độ xem thường những bạn từ các tỉnh xa. Cô nghĩ họ làm sao giỏi tiếng Anh bằng mình, làm sao năng động được trong điều kiện nghèo nàn sách vở, làm sao tiếp cận nổi giới doanh nghiệp vì có quen biết ai. Những người bạn đó cũng không được giới thành phố như Kim đón nhận, họ tự chơi với nhau, tự giúp nhau học rồi đi tìm việc để trang trải cho cuộc sống xa nhà. Chẳng bao giờ cô bận tâm khi nghĩ về những khó khăn của họ. Giờ đây sang Oxford, thấy khoảng cách giữa "người ta" và "mình" xa vời vợi, như thể người Sài Gòn tự nhận văn minh nhìn vào một cô nàng nào đó từ núi rừng mọi rợ bước ra đòi hội nhập.
Trong khu học xá gồm nhiều căn nhà cổ theo lối kiến trúc Victoria trên phố Woodstock, Kim ngụ trong một căn nhà có mười hai nhân khẩu. Sang Oxford cô mới kinh ngạc nhận ra những hình ảnh các ký túc xá to lớn, rộng rãi thường thấy trên phim hoàn toàn chỉ thích hợp cho những trường Đại học ở Mỹ hay các thành phố hiện đại khác ở Anh. Oxford trung thành với lối kiến trúc cổ và tự hào vì điều đó. Những dãy nhà cổ bé tí dễ thương với những căn phòng cũng nhỏ xíu nằm trên những con phố xinh đẹp như Woodstock, Walton, St John… chính là những khu học xá dành cho sinh viên. Trong căn nhà chung của Kim, ngoài cô còn có Yutaka người Nhật và Lệ Chi người Trung Quốc là sinh viên nữ đến từ châu Á. Thời gian đầu có vẻ hút nhau vì cùng màu da vàng, ba người hay ăn cơm chung trong nhà bếp dưới tầng một, nhưng vài tuần sau Lệ Chi tự động lảng tránh nhóm các cô gái châu Á để hòa mình nhanh chóng vào thế giới châu Âu.
Lệ Chi xinh xắn nhất, trẻ nhất, mới là sinh viên dự bị Đại học gọi là "A level", nhưng cực kỳ chịu chơi. Lắm hôm khi đi xuống bếp pha trà, Kim giật mình đụng mặt cô bé từ phòng tụi Tây Ban Nha đi ra lúc đêm khuya. Kim đã thử khuyên Lệ Chi nhưng cô bé khó chịu ra mặt nên Kim quyết định "mạnh ai nấy sống". Nghe đâu Lệ Chi là con một, cha là thương gia, mẹ trước kia là diễn viên, gia đình giàu có nhưng không hạnh phúc. Yutaka trái ngược hoàn toàn với Lệ Chi, cô trạc tuổi Kim, tính chững chạc và không nhan sắc nên sống khép kín. Yutaka học ngành khảo cổ, một ngành luôn tìm về với quá khứ nên trông cô cũng rất lạ. Bọn Tây ngại tính giữ kẽ của Yutaka nên thường cũng chỉ giao thiệp với Kim và Lệ Chi. Xem chừng họ quí Kim hơn vì cô thân thiện nhưng biết dừng đúng lúc, không quá đà và "dễ dụ" như cô bé Trung Quốc. Nhiều lúc Kim lắc đầu cười cho những ngộ nhận, trước kia cô cứ tưởng phụ nữ Nhật rất quậy còn con gái Trung Quốc đoan trang hơn.
Sang đến cuối tháng mười, Kim vui mừng đón một đồng hương mới từ Việt Nam sang, chị là giáo viên một trường Đại học, sang tu nghiệp theo chương trình hợp tác với khoa Hàng Hải, sẽ chỉ ở Oxford bốn tháng. Mấy ngày đầu Thúy Hà phải nhờ Kim dẫn đi giới thiệu trường
và giúp làm một số giấy tờ. Kim ngỡ ngàng nhận ra Thúy Hà hoàn toàn không hợp với mình. Chị nói tiếng Anh chưa rành nhưng hay ra vẻ ta đây, thích lên giọng đàn chị dù chỉ hơn Kim một tuổi. Kim thường nhìn cái cách "dốt mà làm như hay chữ" của Thúy Hà mà ngẫm đến lời giáo sư trưởng khoa: "Ở những trường Đại học danh tiếng, đôi khi người ta cũng buộc phải cấp bằng cho những nhân vật đặc biệt vì lý do ngoại giao hay chính trị".
Chán thực lực của Thúy Hà đã đành, Kim còn bất mãn với tính nết của cô bạn đồng hương. Có tí nhan sắc và dù đã có chồng với một con trai hai tuổi, Thúy Hà vẫn lúng liếng đưa tình với tất thảy bọn con trai ở đây, dù da đen hay da trắng, miễn vạm vỡ và đẹp trai là được. Cái vẻ lẳng lơ lộ liễu như Thị Mầu của Thúy Hà làm Kim xấu hổ khi có ai đó hỏi "Bạn và Thúy Hà cùng là người Việt Nam hả?".
Kim thất vọng nghĩ mình tìm không ra một người bạn tâm giao ở đây, trong lớp bị lạc lõng đã đành, về khu học xá cũng chỉ là những mối quan hệ xã giao. Có thể bọn Tây không lạnh lùng, thậm chí còn sẵn sàng giúp đỡ, nhưng bản thân họ cũng luôn bận rộn, mà Kim thì thấy thật tự ti. Vài anh chàng người Anh đẹp trai như hoàng tử William, chắc xuất thân từ gia đình quyền thế, đôi khi làm Kim rụng tim nhưng cô biết họ không dành cho mình. Cũng có chàng xấu trai và mặt đầy tàn nhang, nhiều lúc Kim muốn kết thân nhưng họ lại có vẻ mặc cảm. Những anh chàng nước ngoài khác đến từ khắp nơi trên thế giới, đủ mọi màu da, sang hèn các loại, đẹp trai cỡ Brad Pitt không thiếu mà ngáo ộp như một chàng Ivan nông dân cũng rất nhiều. Ai cũng "thủ", tự tôn, tự ti rộn cả lên. Rốt cuộc, Kim kết luận: "Đừng mơ mộng gì nữa!"
Từ ngày bị Fernando nói thẳng đến mức tự ái không thèm nhìn mặt anh, Kim tìm ra nguồn khác để trút những than thở của mình. Cô hay viết email về kể khổ và nhận được những lời động viên của bạn bè bên nhà. Tuy nhiên họ thường làm cô khó chịu. Có người vô tư hô khẩu hiệu: "Người Việt Nam mình ở đâu cũng giỏi!". Người thì tin tưởng cô tuyệt đối: "Kim phải đứng nhất lớp đó nhé!". Kẻ khác thuộc hạng "ếch ngồi đáy giếng", chúc cô một câu xanh lè: "Học giỏi cho tụi Tây lé mắt luôn!". Kim bực mình nghĩ lỗi này do các phương tiện truyền thông chỉ đua nhau ca ngợi những gương mặt Việt Nam thành công ở nước ngoài, rồi báo chí hè nhau hoan hô các học sinh – sinh viên đoạt giải thưởng và các huy chương quốc tế. Nhưng những trường hợp đặc biệt này chiếm bao nhiêu phần trăm? Còn bao nhiêu du học sinh học hành lẹt đẹt, ngoại ngữ lõm bõm, cày ngày cày đêm cũng chỉ mong vượt qua được ngưỡng không bị điểm liệt sao họ không đưa tin? Rồi chịu khó lên mạng Internet mà xem, ở khắp nơi trên thế giới còn bao nhiêu sinh viên Việt Nam bế tắc đến nỗi phải vào bệnh viện tâm thần hay thương tâm nhất là tự hủy mình, sao báo chí không lên tiếng? Kim căm ghét cái thói sĩ diện và hay ca ngợi của dân mình. Hay là càng tự ti nên mới càng tự tôn, dạng như Thúy Hà, giáo viên Đại học đó?
Kẻ gây thù chuốc oán
Nắng vàng trong vắt nhẹ nhàng đậu trên vai Kim. Một ngày thật hiếm hoi thấy bầu trời trong xanh hơn. Kim rảo bước vào trường qua cánh cổng gỗ xưa cũ và uy quyền. Cô có hẹn đến văn phòng của giáo sư Baddley. Giáo sư đón cô bằng nụ cười thân thiện nhưng Kim vẫn thấy hết sức hồi hộp.
Giáo sư hỏi:
– Bài tiểu luận này em có nghĩ rằng đã làm hết sức mình chưa?
– Dạ… dạ… – Kim cố nén trả lời thật nhỏ nhẹ – Dạ rồi!
– Em lấy thông tin từ đâu? – Giáo sư hiền lành nhìn Kim đang mướt mồ hôi, cười khích lệ nhắc – Hít sâu, thở đều!
– Từ Internet, từ các sách em đã ghi vào tiểu luận mục "Tham khảo", và từ…
– Từ đâu?
– Từ… Fernando Carvalho, trợ lý của thầy – Kim lúng túng thú nhận, cô chợt nhớ mình chưa trả tài liệu cho anh từ dạo không nhìn mặt nhau đến nay – Có vấn đề gì không ạ? Thông tin đó Fernando có được từ kỳ thực tập tại công ty Euroexport cách nay ba năm.
– Không sao. Tôi chỉ muốn biết em có năng động trong việc tìm dữ liệu không. Nhân tiện – Giáo sư Baddley cười ngụ ý – Fernando thường xuyên giúp em chứ? Không phải chỉ có môn của tôi mà những môn khác nữa chứ?
Kim đỏ mặt, cô không biết nói sao. Cuối cùng cô thú nhận hai đứa có một vài tranh luận trong phương pháp học nên tạm đang trong thời gian suy nghĩ xem ai đúng. Baddley gật gù nhận xét:
– Fernando là một thanh niên "được" lắm đó. Anh ta cũng có vài điểm giống em, cùng là người nước ngoài, cùng hiếu học, cùng rất tử tế.
Kim chờ giáo sư khen thêm nhưng đột nhiên ông quay lại đề tài chính. Ông nhận xét bài tiểu luận của Kim thiếu nhiều chi tiết quan trọng, cách viết khó hiểu, trình bày chưa chuyên nghiệp. "Cách trình bày cũng quan trọng không kém phần nội dung – Giáo sư chân thành khuyên – Em nên nhờ Fernando chỉ cách cho. Sau này làm luận văn tốt nghiệp người ta còn đòi hỏi cao hơn!". Kim gục gặc đầu ra vẻ đồng ý. Giáo sư khuyên thêm Kim khi cô khoác áo đứng dậy: "Em cũng nên nhanh chóng tìm đề tài làm luận văn đi. Nếu muốn tốt nghiệp chỉ trong một năm em phải làm việc cật lực hơn và phải có phương pháp". Kim lại gật đầu lia lịa như một con rối nhưng cô không dám hỏi "Ai sẽ chỉ cho em những phương pháp học tập và nghiên cứu có hiệu quả đó? Em đến từ Việt
Nam mà!". Giáo sư đã lăn xe tiễn Kim ra cửa, cô lấy hết can đảm ngoái đầu lại:
– Giáo sư! Em…
Ngay khi Kim còn đang ấp úng và đứng dùng dằng chân trong chân ngoài ngay cửa phòng giáo sư Baddley, Fernando xuất hiện. Anh làm ra vẻ không nhìn thấy Kim nên cô cũng lúng túng cố phớt tỉnh. Cuối cùng giáo sư phải lên tiếng "Hai người không quen nhau sao?" rồi nhìn Fernando và Kim đang gườm gườm chào nhau lí nhí. Người đàn ông có nụ cười hiền như bụt lắc đầu ngao ngán: "Những người trẻ…". Kim ngơ ngác nhìn ông rồi quay đầu hấp tấp bỏ đi. Sao giáo sư lại nói một câu không ăn nhập gì hết.
Tối đó Fernando đột ngột ghé vào khu học xá của Kim khi cô đang đầu bù tóc rối vừa chiên khoai tây vừa chấm mút với cá hộp trong căn bếp tập thể sặc mùi dầu mỡ. Sốt cà đỏ lem luốc còn đọng lại trên mép cô làm anh bật cười rút khăn tay lau cho cô một cách chăm chú. Bọn bạn cùng ngồi ăn trong bếp chứng kiến cảnh này nhìn nhau ngỡ ngàng: "Cô nàng Việt Nam tưởng hiền lành này có bạn trai mà hồi nào đến giờ giấu kín!". Kim quê nhất là ánh mắt thoạt ngạc nhiên rồi nhanh chóng giễu cợt "Vậy mà cũng bày đặt làm như chính chuyên lắm!" của Thúy Hà và Lệ Chi. Kim kinh ngạc đến nỗi đờ người ra không phản ứng bất cứ hành động nào. Thậm chí khi Fernando cầm tay lôi cô lên phòng, Kim cũng lê gót theo anh như kẻ mộng du. Anh nhìn ngó săm soi khắp căn phòng dù bé tí nhưng không ngăn nắp rồi lục tung sách vở giấy tờ bề bộn trên bàn cô một cách bất lịch sự....
Hallo Star - Chat trực tuyến cùng IDOL
